|
|
W okresie Jomon populacja Japonii weszła w fazę kultury charakteryzującej się specyficzną ceramiką. Pojawiła się ona ok. 4500 lat p.n.e. i związana była z kulturą myśliwych i zbieraczy. Jest to pierwszy ślad a zarazem dowód na to, że już w tak odległych czasach przodkom Japończyków znane były metody walki, świadczyć może odnaleziony łuk przypominający typowe, japońskie łuki epoki historycznej. W III wieku p.n.e. kultura jomon została wchłonięta wskutek napływu ludności o innym typie kulturowym. Lud ten nazwano ludem kultury yayoi, ponieważ to właśnie w Tokio, w dzielnicy yayoi odkryto pierwsze pozostałości tej kultury. Stapiała się ona i nakładała na kulturę przedstawicieli jomon. W tym właśnie czasie ekspansja Chin za panowania cesarzy C'in i Han stworzyła warunki dla nowej wędrówki ludów i nowej fali oddziaływania kulturowego, która dotarła zarówno do Korei jak i Japonii. Dwa stulecia później lud kultury yayoi zaczął sam wytwarzać przedmioty z tego tworzywa. Na szczególną uwagę zasługuje płaska broń obrzędowa jak włócznie i miecze. W przeciwieństwie do broni Koreańczyków czy Chińczyków, wyroby japońskie charakteryzowało ogromne znaczenie symboliczne i obrzędowe, co znalazło swoje odzwierciedlenie w dużo później skompilowanych kronikach japońskich. Z kronik tych pochodzą też pierwsze wzmianki o sztukach walki uprawianych właśnie w tym okresie. Wspomina się między innymi o turnieju Chikara Kurabe, który odbył się w 230 roku p.n.e. oraz o pojedynku pomiędzy Tajima-no-Keyaha, uważającego się za niezwyciężonego, a Nomi-no-Sukune, który w trakcie ostrej walki silnym kopnięciem złamał swojemu przeciwnikowi żebra, co w konsekwencji pozwoliło wygrać mu turniej. Ten drugi pojedynek odbył się w 23 roku p.n.e. i został uznany za początek japońskich zapasów - sumai, praformę sumo oraz średniowiecznego jujutsu. Powstanie sztuki walki wręcz obok pojawienia się broni o charakterze funkcjonalnym i obrzędowym wskazuje na tworzenie się zrębów bu-jitsu - sztuk wojennych Japonii, których tradycja osadzona jest na symbolice wojownika, miecza i łuku. To właśnie ówcześni wojownicy wraz z resztą przedstawicieli yayoi są wyraźnymi przodkami dzisiejszych wojowników - zarówno pod względem ogólnego typu fizycznego jak i kultury oraz języka. Dalsze zmiany kulturowe na terenie Japonii datuje się na III i IV wiek n.e., kiedy to członkowie rodów rządzących na równinie Yamato rozpoczęli tradycję wznoszenia grobowców w formie olbrzymich kopców ziemskich, nazwanych przez badaczy japońskich kofun. Grobowce te stały się wyznacznikiem trzeciego okresu dziejów przedhistorycznej Japonii - okresu kurhanów (czyli kofun). We wnętrzu monumentalnych grobowców obok ciała zmarłego umieszczano cenne przedmioty, dzięki którym można wyobrazić sobie jak wyglądał przedhistoryczny, japoński wojownik. Cywilizacja kurhanów została w dużej mierze wzbogacona dzięki kontaktom z kontynentem. Materiały historyczne mówią o udziale japońskich wojowników w walkach między koreańskimi królestwami. Można sądzić, że ewolucja kultury kurhanów była rezultatem swoistej ekspansji japońskiej ku Korei i wynikającego zeń wchłonięcia wpływów kontynentalnych przez japońskich wojowników. Efektem owej ekspansji była znaczna absorbcja przybyszów z Korei, integrujących się z mieszkańcami Japonii. W tym okresie wspólnoty mówiące po japońsku oddzieliły się od ludów kultury yayoi zamieszkujących Okinawę. Wspólni przodkowie Japończyków i mieszkańców Okinawy przenieśli się do nowo obranych siedzib, a następnie utracili ze sobą kontakt. Duże znaczenie w aspekcie sztuk walk ma rozgraniczenie na lud posługujący się językiem japońskim i lud Okinawy, ponieważ bardzo często Japończyków błędnie uważa się za twórców popularnego na całym świecie karate, a tak naprawdę jest to styl sięgający swymi korzeniami okinawskiej wyspy. Kolejnymi materiałami źródłowymi niosącymi informację o Japonii pierwszych wieków są kroniki chińskie. Niestety w Kraju Kwitnącej Wiśni pismo pojawiło się dość późno, a najstarsze ocalałe teksty historyczne powstały dopiero w VIII wieku. Tylko chińskie kroniki stanowią pisemny materiał badawczy na ten temat. Najpełniejsza z wczesnych relacji znajduje się w Wej-czy, chińskiej kronice skompilowanej przed 297 roku n.e. Kronika podaje opis dobrze zorganizowanego, podzielonego na wyraźne kategorie społeczeństwa, niestroniącego od mocnych trunków, ale rygorystycznie przestrzegającego prawa. Poszczególne państewka rządzone były przez królów lub królowe, co świadczy o przechodzeniu elit społecznych od patriarchatu do matriarchatu. Opisywana w Wej-czy królowa w domyśle łączy się z faktem, że japoński ród panujący wywodził swe pochodzenie od uformowanej na wzór szamanki bogini słońca. Jednak nici wiążące chińskie przekazy z legendami japońskimi są zbyt wątłe, aby próbować na ich podstawie rekonstruować fakty. Eryk Murlowski
|
|||